25 sierpnia br. o godzinie 14.00 w sali im. Władysława Bartoszewskiego w Biurze RPO odbyło się organizowane przez Rzecznika Spraw Obywatelskich spotkanie koordynacyjne dotyczące aktualnej sytuacji na Białorusi.
W spotkaniu udział wzięli: rzecznik praw obywatelskich dr Adam Bodnar, zastępczyni RPO dr Hanna Machińska, inicjator spotkania – poseł Michał Szczerba oraz przedstawicielki i przedstawiciele takich organizacji, jak Dom Białoruski, Inicjatywa Wolna Białoruś, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Stowarzyszenie Interwencji Prawnej, Fundacja im. Stefana Batorego, Amnesty International, Polska Akcja Humanitarna, Klub Inteligencji Katolickiej i Fundacja Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. Obecni byli też przedstawiciele Uniwersytetu Warszawskiego oraz Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie, którą reprezentował adw. Mikołaj Pietrzak – dziekan ORA w Warszawie.
Celem spotkania była ocena aktualnej sytuacji na Białorusi w kontekście pełnego respektowania podstawowych praw obywatelskich osób protestujących, w szczególności wolności słowa, prawa do manifestacji i prawa do stowarzyszania się.
Uczestniczki i uczestnicy spotkania zgodzili się, że najpilniejszym z zadań jest obecnie zapewnienie pomocy – medycznej, psychologicznej, prawnej i materialnej – osobom, które doświadczyły tortur i innych form nieludzkiego traktowania. Podkreślono także, iż należy wesprzeć białoruskie organizacje pozarządowe, które monitorują naruszenia praw człowieka na Białorusi oraz identyfikują i dokumentują przypadki tortur. Ważne jest też nagłaśnianie takich przypadków oraz uwrażliwianie społeczności międzynarodowej, zwłaszcza międzynarodowych i regionalnych organizacji ochrony praw człowieka, na możliwość eskalacji trwających na Białorusi represji.
Przypomnijmy, iż 18 sierpnia br. Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie podjęła stanowisko w sprawie sytuacji na Białorusi. Zaapelowała w nim o respektowanie praw obywatelskich osób protestujących.
Podkreśliła w nim, iż z niepokojem śledzi doniesienia o trwających masowych aresztowaniach oraz przemocy fizycznej stosowanej wobec osób protestujących. Wskazała także, iż na szczególne potępienie zasługuje stosowanie tortur i wszelkich form znęcania się nad zatrzymanymi, gdyż działania te naruszają prawo do życia, wynikające z przyrodzonej i niezbywalnej godności każdego człowieka.
Niezależnie od podjętego stanowiska Dziekan ORA w Warszawie adw. Mikołaj Pietrzak zwrócił pisemnie do Ministra Sprawiedliwości Białorusi, Ministra Spraw Wewnętrznych Białorusi oraz Białoruskiej Rady Adwokackiej o zagwarantowanie osobom protestującym, które zostały zatrzymane lub aresztowane, m. in. dostępu do profesjonalnych pełnomocników prawnych i respektowania podstawowych praw człowieka i obywatelskich osób protestujących.