10.12.2018 / Wiadomości

10 grudnia 2018 roku – 70 lat Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

Trzecia Sesja Ogólnego Zgromadzenia ONZ, obradująca w Paryżu, uchwaliła 10 grudnia 1948 roku jednomyślnie Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Dokument ten stanowi niewątpliwie jedno z największych i najtrwalszych osiągnięć ONZ. Przetłumaczona na większość języków świata Powszechna Deklaracja Praw Człowieka zbiera oraz porządkuje osiągnięcia i postulaty człowieka, który od wielu setek lat toczy nie skończoną jeszcze walkę o swoją wolność i swoją godność.

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka ONZ definiuje pojęcia „prawa człowieka” i „podstawowe wolności”, które zawarte są w Karcie Narodów Zjednoczonych. Chociaż nie jest aktem wiążącym, ale przeze wielu uznawana jest dzisiaj jako powszechnie obowiązujące prawo zwyczajowe.

Deklaracja ma 70 lat, ale nie oznacza to, że jej postanowienia się zdezaktualizowały. Przeciwnie, deklaracja żyje i jest dzisiaj równie potrzebna jak była w grudniu 1948 roku. Jest ona kamieniem węgielnym dzisiejszego międzynarodowego systemu praw człowieka.

W preambule do Deklaracji po raz pierwszy użyto określenia „the rule of law” – rządów prawa – w tak aktualnym dzisiaj rozumieniu tego pojęcia: prawa człowieka powinny być strzeżone przez rządy prawa („human rights should be protected by the rule of law”). Deklaracja stanowiła też podstawę dla szeregu kluczowych dzisiaj konwencji, m.in. Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, a także Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych.

Podstawowe zasady i prawa, które ujęte zostały w Deklaracji zostały w kolejnych dziesięcioleciach rozbudowane i przyjęte jako obowiązujące prawo, m.in., w Konwencji w sprawie zakazu tortur, Konwencji o prawach dziecka, Konwencji o eliminacji wszelkich form dyskryminacji rasowej czy w Konwencji o likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet.

Trzy pierwsze artykuły Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka

Artykuł 1

Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.

Artykuł 2

Każdy człowiek posiada wszystkie prawa i wolności zawarte w niniejszej Deklaracji bez względu na jakiekolwiek różnice rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych i innych, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiegokolwiek innego stanu. Nie wolno ponadto czynić żadnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej, prawnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do którego dana osoba przynależy, bez względu na to, czy dany kraj lub obszar jest niepodległy, czy też podlega systemowi powiernictwa, nie rządzi się samodzielnie lub jest w jakikolwiek sposób ograniczony w swej niepodległości.

Artykuł 3

Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby.

https://www.facebook.com/orawarszawa/videos/1235747426565922/