Niedopuszczalność kar umownych w umowach z aplikantami adwokackimi – opinia Komisji Etyki ORA w Warszawie

Szanowni Państwo, w związku z przedstawianymi przez aplikantów adwokackich naszej Izby na potrzeby udzielenia zgody na zatrudnienie umowami cywilnoprawnymi z kancelariami adwokackimi, w których niejednokrotnie zawierane są postanowienia przewidujące kary umowne za naruszenie przez aplikanta adwokackiego zakazu konkurencji, Prezydium Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie wystąpiło do Komisji Etyki Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie z prośbą o wyrażenie opinii, czy praktyka taka jest dopuszczalna w świetle obowiązujących adwokatów i aplikantów norm deontologii zawodowej.

Bezpośrednim powodem wystąpienia Prezydium ORA było powzięcie wątpliwości co do dopuszczalności zastrzegania kar umownych przez adwokatów i kancelarie z udziałem adwokatów, przede wszystkim mając na względzie potrzebę ochrony słabszej strony stosunku umownego, tj. aplikantów adwokackich naszej Izby.

W opinii z dnia 3 stycznia 2022 r. Komisja Etyki wskazała, że w kontekście podstawowej zasady koleżeństwa, zastrzeganie kar umownych może naruszać zasady etyki zawodowej przez adwokatów i ich kancelarie, którzy kary takie przewidują w umowach zawieranych z aplikantami. We wnioskach opinii Komisja wskazała także, że:

1. Aplikanci adwokaccy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godnością zawodu bądź za naruszenie swych obowiązków zawodowych.
2. Podejmowanie się działalności konkurencyjnej przez aplikanta adwokackiego wobec Kancelarii Adwokackiej, w której wypełnia on swoje obowiązki służbowe może stanowić delikt dyscyplinarny.
3. W stosunku do aplikantów adwokackich nie orzeka się kary pieniężnej, tym samym kary umowne przewidziane w umowie zlecenia z aplikantem adwokackim nie powinny mieć zastosowania. Co więcej, relacje z aplikantami powinny uczyć odpowiedzialności i koleżeństwa – stosowanie wysokich kar umownych przeczy tej zasadzie.

Mając na względzie powyższe, uprzejmie prosimy Państwa o weryfikację, czy nie stosujecie Państwo wspomnianych postanowień umownych w umowach z aplikantami, a w razie stwierdzenia ich występowania, o rezygnację z nich.

PEŁNA TREŚĆ OPINII KOMISJI ETYKI (POBIERZ)